Przejdź do głównej zawartości

Posty

Wyświetlam posty z etykietą popkultura

"Elfowa trylogia" - okrutny świat elfów według Holly Black #notatka o literaturze

  Trylogia osadzona w magicznym świecie elfów, na którą składają się powieści „Okrutny Książę”, „Zły Król” oraz „Królowa Niczego” – skończona. Porywająca seria , której protagonistką jest ludzka dziewczyna, która jako dziecko wraz z siostrą bliźniaczką Taryn oraz starszą półelfią siostrą Vivienne, znalazła się w świecie, jaki mogła wcześniej znać jedynie z bajek, a który okazał się faktycznie istnieć. Bohaterka powieści znalazła się w Elfhame po brutalnym zamordowaniu jej rodziców przez Madoca, generała elfów i biologicznego ojca Vivienne. Dorastając w świecie pełnym magii i intryg, Jude pragnie zdobyć swoje miejsce wśród elfów, mimo że jako człowiek jest często poniżana i dyskryminowana, zwłaszcza przez księcia Cardana. Relacja między Jude a Cardanem stanowi ważną część historii i ewoluuje od wzajemnej nienawiści do skomplikowanego związku pełnego napięć i nieoczekiwanych zwrotów akcji. Jude Duarte mimo wielu przeciwności losu, trudności i upadków zawsze się podnosi. Jak ...

"Wieloświat" Remigiusza Mroza #notatka o literaturze

Remigiusz Mróz jako twórca literatury popularnej zasłynął przede wszystkim za sprawą odmian powieściowych, jakimi są kryminał i thriller. Jednakże jak się okazuje, wśród jego twórczości można znaleźć choćby sci-fi. Powieścią napisaną w nurcie science fiction jest bez wątpienia Projekt Riese . Główny wątek fabularny powieści R. Mróz koncentruje wokół jednej z najbardziej rozpoznawalnych dziś atrakcji Dolnego Śląska, jaką jest wybudowany przez nazistów podczas II WŚ kompleks „Riese”. Niedokończona, skrywająca wiele tajemnic sieć sztolni, tuneli i ogromnych hal w Górach Sowich o nie do końca wyjaśnianym przeznaczeniu jest od lat przedmiotem badań historyków i pasjonatów historii. Jest też miejscem, które doczekało się wielu współczesnych mitów i teorii spiskowych. Dlatego też pobudza wyobraźnię i kreatywność niejednego twórcy, przez co znajduje swoje miejsce również w popkulturze. Fikcja, jaką wykreował R. Mróz w powieści Projekt Riese zakłada istnienie równoległych, alte...

185 schodów do innego świata – Baśniowa opowieść S. Kinga #notatka o literaturze

Tyle, o ile twórczość Stephena Kinga i jego miejsce w popkulturze znam przede wszystkim z ekranizacji jego powieści, to muszę przyznać, że po książki do tej pory nie sięgałem. Baśniowa opowieść jest pierwszym dziełem autora, które przeczytałem. Bez wątpienia 700-stronicowy tom daje sporo przyjemności i doznań czytelniczych, z każdą stroną wciągając coraz bardziej w głąb fabuły i w świat jaki wykreował King – baśniowy świat. To, co przykuwa uwagę to zdecydowanie nie tylko pomieszana konwencja obyczajowo-fantastyczna, wciągająca fabuła, ale i sposób, w jaki zostaje opowiedziana przez dynamiczną, ciekawą, gawędziarską pierwszoosobową narrację bezpośrednią zawierającą elementy znanych technik narracyjnych w tym momentami monologu wewnętrznego, strumienia świadomości i mowy niezależnej. W dodatku poniekąd narracja jest autotematyczna. Narrator, czyli Charlie Reade opowiada bowiem historię, która mu się przydarzyła i związane z nią przeżycia wewnętrzne jako autor książki, świado...

Gdzie legenda dotyka prozy – Denar dla szczurołapa #notatka o literaturze

Słowem wstępu. Mit i legenda w kulturze. Kiedy mówimy o legendach czy mitach, zazwyczaj w jednym momencie przychodzi nam na myśl ich tradycyjne ujęcie. Przypominamy sobie bowiem opowieści o odległych czasach, sferze sacrum, bogach, bohaterskich czynach, „wielkich ludziach”, czy też historie związane ze średniowiecznymi zamkami. Jednakże mit i legenda to pojęcia wieloznaczne i wieloaspektowe, więc niełatwo jest je omówić w szczegółach. W każdym razie mity i legendy są rozległym polem badań dla nauk humanistycznych. Właściwie od dawna fascynują antropologów, etnologów, religioznawców i filozofów. O mitach pisali między innymi Mircea Eliade, Claude Levi-Strauss, Bronisław Malinowski, Roland Barthes, czy Leszek Kołakowski. Legendy i mity należą do tradycji ustnej. Właśnie dzięki przekazom mówionym znalazły swoje miejsce w kulturze, pełniąc przy tym szereg funkcji społecznych. Mity i legendy owiane są aurą niezwykłości i tajemniczości. Dla dawnych społeczeństw mity były sposo...

Podróż do starożytnego Fajstos – Erick Pol Immersja #notatka o literaturze

Podróż do starożytnego Fajstos – Erick Pol Immersja #notatka o literaturze Powieść, o której chcę dziś wspomnieć, przeleżała na półce dobrych kilka miesięcy. Dawno nie sięgałem po fantastykę, więc pomyślałem, że może już najwyższy czas i książka kupiona dawno temu w popularnym dyskoncie w końcu doczekała się swojej kolejki. W niniejszym szkicu będzie zatem mowa o powieści Immersja autorstwa Ericka Pola. Z całą pewnością jest to książka prosta, rozrywkowa bynajmniej nie jest to dzieło na miarę Lema czy Huxleya. W każdym razie Immersja to powieść popularna utrzymana w konwencji science-fiction. Fantastyka jako odmiana powieściowa, w tym również nurt science-fiction jest jednym z ważniejszych typów świata przedstawionego w literaturze. Głównym tematem dla kreowania świata w nurcie sci-fi jest eksploatowanie wizji rozwoju technicznego, która czasami może łączyć się ze swego rodzaju baśniowością, choć zazwyczaj wydarzenia fabularne w świecie fantastycznonaukowym są futur...

"Wykopaliska" - film i archeologia

Film i archeologia fot. By Geoff Dallimore - Own work, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=1228234 Zupełnie niedawno, bo końcem stycznia 2021 roku, swoją premierę miał film Wykopaliska (org. The Dig ), który dostępny jest na platformie Netflix. Jest to film obok, którego miłośnicy, historii, kultury i archeologii z pewnością nie mogą przejść bez zwrócenia na niego uwagi, ze względu na zawarty w nim wątek odkrywania przeszłości oraz jej znaczenia dla teraźniejszości i przyszłości. Poza tym sama opowieść całościowo jest bardzo interesująca i dotyczy przede wszystkim ludzi, dają się w niej zauważyć aspekty natury ontologicznej i aksjologicznej, mówi o upływającym czasie, przemijaniu, codziennych rozterkach i problemach, a także niepewnej przyszłości w obliczu nadciągającej wojny, stąd też w filmie istotne są emocje, jakie towarzyszą bohaterom. W filmie wprawdzie nie ma brawurowej i bardzo dynamicznej akcji, a wszystko jest raczej oszcz...

Ziębińskiego "Lockdown"

  Lockdown Roberta Ziębińskiego, jak już sugeruje czytelnikowi sam tytuł, jest kryminałem inspirowanym wciąż trawiącą sytuacją epidemiczną. Olga to 40. letnia bizneswoman, która realizuje swoją życiową, wielomilionową inwestycję, lecz epidemia rzuca na jej plany cień, a do tego dochodzi jeszcze porwanie jej córki Dominiki. Już od pierwszych kart powieści narracja nabiera dużego tempa, a schemat fabularny przywołuje obrazy rodem z amerykańskiego kina akcji. Tło dla głównego wątku uwarunkowane jest światową epidemią, jednakże w wydaniu Ziębińskiego działania rządu w tej kwestii są znacznie bardziej stanowcze i radykalne niż w rzeczywistości i wydają się przerysowane grubą kreską. Tutaj już na samym początku rozprzestrzeniania się choroby ludzie umierają na dworcach kolejowych, czy też w swoich samochodach. Właściwie każda scena przecinająca główny wątek fabularny kończy się czyjąś śmiercią, spowodowaną chorobą, albo działaniami służb mundurowych. Sam autor jednak pisze: „Musia...

Thriller i przygoda - "Kwestia ceny" Miłoszewskiego

  Co łączy seriale Netflixa, polskie malarstwo, historię sztuki, etnografię i teorie spisowe? Odpowiedzią jest Kwestia ceny – najnowsza powieść Zygmunta Miłoszewskiego. Książka, w której odniesień do różnorodnych tekstów kultury współczesnej i nie tylko – nie brakuje. Ostatnia powieść Miłoszewskiego ma charakter sensacyjno-przygodowy, a na okładce możemy przeczytać, że jest to przygodowy thriller. Schemat fabularny powieści zdecydowanie wykorzystuje niemalże wszystkie wyznaczniki thrillera, przygody i powieści sensacyjnej, tworząc dynamiczną akcję. Przyglądając się zjawiskom kultury i popkultury należy, choć naszkicować cechy charakterystyczne powieści sensacyjnej i thrillera. Elementy tych odmian powieściowych bardzo często mieszają się w twórczości popularnej. W pracach literaturoznawczych poświęconych literaturze popularnej cechy thrillera i powieści sensacyjnej bardzo często występują w zestawieniu z powieściami kryminalnymi. Jednakże niektóre podgatunki thrillera z powodzen...

Emocjonalna rozgrywka - Gambit królowej

fot. pixabay.com Gambit królowej jest siedmioodcinkowym dramatem opartym na powieści amerykańskiego pisarza Waltera Tevisa, o takim właśnie tytule. Powieść ta w Polsce została wydana dopiero 26 sierpnia 2020 roku 1 , choć jej pierwsze amerykańskie wydanie ma już 37 lat. Wracając jednak do serialowej produkcji, w arstwa fabularna skupia się na życiu, dorastaniu, rozwoju i brawurowej karierze Elizabeth Harmon. Jednakże losy bohaterki nie są przy tym pozbawione traumy, gorzkich chwil, smutku i wewnętrznej samotności. Taki nastrój zdecydowanie kreują i podkreślają zdjęcia do filmu . Jako ośmioletnie dziecko Beth przeżywa traumę, gdy jej matka ginie w wypadku samochodowym , a ona trafia do sierocińca, gdzie jak się okazuje, zacznie się jej fascynująca droga. Tam właśnie odkrywa w sobie talent i pasję, którą staje się gra w szachy. Ambicja pozwala jej wiele poświęcić, by osiągnąć cele – stać się najlepszą szachistką na świecie, a rzecz rozgrywa się w latach 50. i 60. XX wieku. ...

Rewolucja i wampiryzm - o serialu od Netflixa

  Platforma Netflix w jednej ze swoich październikowych propozycji po raz kolejny przedstawia widzom serial, którego twórcy zdecydowanie nawiązują do literackiego nurtu czarnego romantyzmu i motywów gotyckich. Serial Rewolucja , bo o nim właśnie mowa, jest utrzymany  w  konwencji czerpiącej całkiem sporo z  tradycji i estetyki gotyc kiej  właśnie,   lecz zauważalna jest także domieszka innych kierunków . N a elementy gotyckie wskazują, chociażby zawarte w narracji motywy wampiryczne, choć w dużej mierze przekonstruowane, lecz mimo to kolejny raz potwierdza się, że motywy te są trwale obecne w popkulturze. Postać wampira nieustannie przoduje pośród innych demonicznych stworów, przez co zajmuje szczególe miejsce w nurcie literatury gotyckiej, jak i kulturze współczesnej w ogóle, będąc istotnie charakterystyczną i wręcz ikoniczną postacią dla gotyckiego kierunku 1 . Poza motywami wampirycznymi, w warstwie fabularnej serialu pojawia się tajemnica, a...

Kilka słów o współczesnej powieści historycznej

Dziś w zarysie chciałbym przyjrzeć się współczesnej polskiej powieści historycznej. Powieści, która wprawdzie została napisana dekadę temu, to jednak dopiero teraz po nią sięgnąłem. Mimo że na półce leżała już dość długo, czekając na swoją kolej. Mianowicie, książką tą jest Gra w kości Elżbiety Cherezińskiej. Powieść historyczna w kulturze współczesnej Odmiana powieści, jaką jest powieść historyczna, wciąż znajduje swoje miejsce w dyskursie literatury popularnej i popkultury w ogóle, choć może nie tyle ile inne konwencje popularne, które też nierzadko mogą być stylizowane z postmodernistycznym zacięciem na powieść historyczną. Powieść historyczna obecna jest w kulturze od XIX wieku, zdobywając liczne grono odbiorców wraz z innymi odmianami powieści popularnej 1 . Współczesna powieść historyczna i jej „piastowska” odmiana może pochłaniać wiele elementów z innych odmian powieściowych, kierując się ku literaturze popularnej właśnie. Jednakże nie rezygnuje przy tym z przekazywania...

Czym są i skąd się biorą legendy miejskie?

pixabay.com Obecna sytuacja, a zwłaszcza różnorodne informacje, niepewne, niesprawdzone historie, jakie pojawiają wokół koronawirusa właściwie od samego początku, skłaniają do tego, aby przyjrzeć się cechom pewnego zjawiska, jakie od dawna obserwuje się w kulturze. Tym zjawiskiem są legendy miejskie nazywane też współczesnymi mitami 1 . Czym są i jak powstają, jakie mają cechy charakterystyczne, które zauważalne są choćby w fake newsach – to właśnie postaram się krótko, esencjonalnie omówić, ponieważ sytuacje realnego zagrożenia sprzyjają powstawaniu legend miejskich. Badaniami nad legendą miejską zajmują się przede wszystkim folkloryści, ale również kulturoznawcy. W Polsce tym tematem zajmują się między innymi Dionizjusz Czubala, czy Marcin Napiórkowski. Folklorystyczne badania nad zjawiskiem legend miejskich wyrosły jednak na gruncie amerykańskim i właśnie tam zostały wyodrębnione z prozy współczesnej jako nowy gatunek zwany – „urban legend” 2 . Nie ma możliwośc...