Przejdź do głównej zawartości

Rozważania Bieńczyka #notatka o literaturze

 

Pięć może nawet osiem lat temu przeczytałem powieść Tworki autorstwa Marka Bieńczyka. Pamiętam, że zrobiła wtedy na mnie niemałe wrażenie. Kilka miesięcy temu, kiedy na półce w sklepie zobaczyłem Jabłko Olgi, stopy Dawida, chwyciłem książkę bez wahania, nie czytając nawet opisu na okładce z myślą, że jest to kolejna powieść. Okazało się jednak inaczej.

Książka bowiem jest zbiorem esejów i opowiadań, w których Bieńczyk chwyta się różnych tematów. Co czytelnik znajdzie więc w książce laureata Nagrody Literackiej „Nike” wydanej w 2015 roku? Na pewno przekrój światowej i polskiej literatury, popkulturowe odniesienia i filtry, refleksje na temat gestów, słów, języka, zwyczajów, obyczajów, mód, a także piłki nożnej. W treści lektury w zasadzie co chwila pojawiają się różne nazwiska takie jak Marcel Proust, Franz Kafka, Zbigniew Herbert, Julian Tuwim, Milan Kundera, Mariusz Szczygieł, Andrzej Stasiuk, Umberto Eco, Johann Wolfgang Goethe, Roland Barthes. Można by tak wymieniać bez końca.

Marek Bieńczyk w swoich rozważaniach odwołuje się nie tylko do literatury, ale i innych dziedzin sztuki – malarstwa, filmu, fotografii, muzyki. Sięga również do filozofii. Książka jest swoistą refleksją nad przemianami, różnorodnością, kondycją współczesnego świata i kultury. Zawiera aspekty ontologiczne, aksjologiczne, a momentami jest sentymentalną i nostalgiczną podróżą przez minione dekady.

Jednakże wszystkie teksty zawarte w książce składają się w spójną całość, przez którą przedzieramy się z ciekawością. Czytając książkę, trzeba być jednak niezwykle uważnym, gdyż mnóstwo tu symboli i aluzji.

Komentarze

Popularne posty z tego bloga

Ewolucja, dyfuzja kulturowa i akulturacja – drogi i koncepcje zmiany kulturowej

Zmienność jest jedną z podstawowych cech kultury. Nawet w ciągu życia jednego pokolenia można zauważyć szereg zmian zachodzących w społeczeństwie, a przede wszystkim współcześnie. Zmieniają się zwyczaje, nurty w sztuce, architekturze, literaturze, moda, zmienia się język.  Nierzadko dzieje się tak w wyniku wzajemnego wpływu na siebie zróżnicowanych kultur świata.  Dlatego też badania zmiany kulturowej interesują antropologów od dawna. Niewątpliwie jest to w ogóle kwestia interdyscyplinarna obejmująca znacznie więcej nauk humanistycznych. Akulturacja i dyfuzja kulturowa w antropologii kultury są terminami pokrewnymi, które odnoszą się do zmian kulturowych, jakie mogą zachodzić na styku różnych, odmiennych systemów kultowych. Jest to zatem zjawisko zauważalne od czasów najdawniejszych, gdyż ludzie zawsze się przemieszczali, spotykając na swojej drodze inne społeczności, nierzadko mając późniejszy wpływ na siebie. Dziś w ciągłym i postępującym procesie globalizacji, łatwości podróżowa

Pogórze Kaczawskie - Radogost #mikrowypad

  Na skraju Parku Krajobrazowego „Chełmy” leżącego na Pogórzu Kaczawskim w miejscowości Kłonice znajduje się wzgórze, z którego roztacza się wspaniała dookolna panorama niemalże na cały region. Wzgórze to nazywa się Radogost, a nazwa ma nawiązywać do słowiańskiego bóstwa solarnego. Jednakże w kanonie bóstw słowiańskich Radogost występował tylko na Połabiu wśród Redarów, będąc właściwie bogiem tożsamym z ogólnosłowiańskim Swarogiem/Swarożycem. Miejsce kultu Radogosta zostało opisane już na początku XI wieku przez Thietmara z Merseburga. Jednakże inne dla Swaroga/Swarożyca imię pojawiło się w podaniach najprawdopodobniej po prostu od ośrodka jego kultu – Radgoszczy. Wracając jednak do naszego wzgórza, jego wysokość wynosi 398 m n.p.m. W 1893 roku na szczycie wzniesiono 22-metrową ceglaną wieżę widokową w stylu neogotyckim. Wchodząc po jej kręconych schodach, na końcu wędrówki ujrzymy malownicze widoki na Pogórze Kaczawskie, Sudety, Równinę Jaworską, Nizinę Śląsko-Łużycką, czy też Wzgór

(Nie)Zapomniane "miejsca pamięci"

PAMIĘĆ KULTUROWA, ZBIOROWA I „MIEJSCA PAMIĘCI” Pamięć jest niezwykle ważna dla każdej społeczności. Refleksja nad pamięcią we współczesnej humanistyce jest obszernym i wieloaspektowym zagadnieniem. Dlatego też jest to kwestia zdecydowanie interdyscyplinarna, stanowiąca przedmiot badań nie tylko historyków, ale również antropologów, socjologów i kulturoznawców. Jak zauważa Astrid Erll, pamięć jest „fenomenem społeczno-kulturowym” pełniącym istotne funkcje w różnorodnych praktykach społecznych 1 . Pamięć społeczna pełni między innymi takie funkcje jak: przekazywanie wiedzy o przeszłości, kompetencji kulturowych, wzorów zachowań i wartości, współtworzy tożsamość grupową, czy też wpływa na określanie relacji między grupami sąsiadującymi. Funkcje te w obrębie danej społeczności realizowane są zazwyczaj spontanicznie 2 . Pamięć społeczna przechowuje zatem wszystkie elementy, które tożsame są z kulturą danej grupy społecznej. Dolny Śląsk kryje wiele obiektów i przestrzeni, które śmiało możn